Oceń ten post:
Opublikowano 24.06.2022 r.
Zasilacz UPS – co to jest?
Zasilacz awaryjny UPS (z ang. Uninterruptible Power Supply) to urządzenie wyposażone w akumulator, którego najważniejszą rolą jest dostarczenie prądu do podłączonych do niego elementów. Chociaż UPS-y kojarzą się przede wszystkim z zabezpieczeniem komputerów, dziś są wykorzystywane w znacznie szerszym zakresie, także w domach prywatnych. Oczywiście sięga się po nie również w zakładach produkcyjnych, biurach, szkołach czy szpitalach.
Ich podstawowe zadanie jest zawsze takie samo – chodzi o podtrzymanie dostawy energii w sytuacji, gdy np. dojdzie do przepięcia lub odcięcia prądu z sieci.
UPS, nazywany również zasilaczem awaryjnym, pełni jednak znacznie więcej funkcji. Najważniejszą jest ochrona podpiętych do niego urządzeń przed skutkami skoków napięcia oraz innych zakłóceń pracy sieci energetycznej.
Co ważne:
- UPS działa najczęściej krótkotrwale, jednak czas dostarczania prądu jest uzależniony od parametrów konkretnego urządzenia;
- przepięcie na zasilanie z UPS jest bardzo szybkie – opóźnienie, w zależności od typu systemu, wynosi maksymalnie kilkanaście milisekund. Dzięki temu nie dochodzi do „odcięcia” podpiętych urządzeń ani ich uszkodzenia pod wpływem nieprawidłowych parametrów prądu;
- takie urządzenia sprawdzają się również w zastosowaniach domowych – inwestycja w sprzęt tego typu nie wiąże się z bardzo wysokim kosztem.
Jakie urządzenia warto podłączyć do systemu zasilania rezerwowego UPS?
Komputery stacjonarne czy profesjonalne serwery nadal pozostają na liście urządzeń, które można zasilić UPS-em. Jednak warto wpisać tam przede wszystkim urządzenia służące do ogrzewania budynku, do zasilania który wykorzystywany jest prąd. Są to:
- pompy ciepła – zarówno powietrzne, jak i gruntowe,
- kotły i piece na różne rodzaje paliwa – prąd jest potrzebny do sterowania nimi i kontroli parametrów pracy.
Odcięcie prądu – zwłaszcza w środku zimy – mogłoby doprowadzić do wychłodzenia się budynku. Odpowiednio dobrany system UPS pozwala podtrzymać pracę ogrzewania, nawet przez kilka godzin. Tyle zazwyczaj wystarczy w zupełności, aby przywrócić elektryczność z sieci.
Jakie są rodzaje zasilaczy UPS?
Chociaż podstawowa zasada działania systemów zasilania rezerwowego UPS jest bardzo podobna. Wszystkie składają się z prostownika, akumulatora, inwertera oraz jednostki sterującej. Jednak w tej grupie wyróżnia się trzy typy tych urządzeń.
Zasilacze awaryjne offline
Są określane także jako systemy UPS z bierną rezerwą. Są najbardziej podstawowymi, a zarazem najtańszymi urządzeniami z tej kategorii – ich działanie polega na ochronie przed przysłowiowym zniknięciem prądu z gniazdka. Układ sterowania stale monitoruje napięcie w sieci. Gdy zaniknie, system uruchamia się w ciągu kilkunastu milisekund i następuje przejście na zasilanie akumulatorowe.
Te urządzenia:
- wyróżniają się najniższą ceną ze wszystkich,
- pracują cicho,
- nie generują wysokich kosztów eksploatacji – mają minimalne straty energii, ponieważ akumulator pozostaje „w uśpieniu” do czasu utraty prądu z sieci.
Ich największe wady to stosunkowo duże opóźnienie w uruchomieniu zasilania awaryjnego oraz brak ochrony przed zakłóceniami pracy w sieci. Takie urządzenie nie zabezpieczy pompy ciepła czy kotła przed skutkami wahań napięcia i podobnymi problemami.
Zasilacze awaryjne UPS online
Inaczej są określanie UPS-ami z podwójną konwersją. W przeciwieństwie do powyższych modeli, te systemy „stale czuwają” i są gotowe do „przejęcia zasilania”. Oznacza to, że zasilanie stale przechodzi przez cały układ. Dodatkowo w urządzeniu jest zamontowana szyna obejściowa, która pozwala zachować ochronę na wypadek awarii któregoś z podzespołów UPS-a.
Ten system:
- pracuje bez opóźnień – jeżeli dojdzie do zaniku napięcia, natychmiast włącza się zasilanie akumulatorowe,
- zapewnia bardzo precyzyjną ochronę przed zaburzeniami pracy sieci energetycznej.
Trzeba jednak pamiętać, że takie urządzenia są znacznie bardziej kosztowne, a ich praca jest głośna. Najczęściej wykorzystuje się je w szpitalach czy profesjonalnych serwerowniach.
UPS line-interactive
Ten typ systemu zasilania rezerwowego stanowi dobry kompromis między zaletami urządzeń online a offline. Z jednej strony bazuje na tańszej konstrukcji. Z drugiej – wykorzystuje przetwornik napięcia, który jest stale podłączony i zapewnia odpowiednią stabilizację. Modele tego typu doskonale sprawdzają się przy krótkich przepięciach, zwarciach i innych problemach – wówczas same radzą sobie z „uspokojeniem sytuacji”, bez przełączania zasilania na baterię. Jednocześnie działają stosunkowo cicho, generują niewysokie straty energii i są korzystniejsze cenowo.
Jak dobrać odpowiedni system UPS do domu?
Jeżeli chcesz dobrać system UPS do pompy ciepła czy kotła grzewczego, zwróć uwagę na kwestie takie jak:
- kształt napięcia wyjściowego – wymagany jest jego sinusoidalny przepływ (pełna sinusoida), który gwarantuje stabilne działanie systemu grzewczego;
- odpowiedni zestaw zabezpieczeń – przydatne są kontrola prądu jonizacja, kontrola napięcia i ochrona przeciwprzepięciowa;
- moc UPS – powinna być dopasowana do mocy pieca, który ma obsługiwać. Na rynku dostępne są standardowe modele o mocy na poziomie 300 W, ale też znacznie mocniejsze; nawet ponad 1000-watowe;
- czas przełączania na zasilanie awaryjne – im krótszy, tym lepiej dla zastosowanych urządzeń;
- funkcja zimnego startu – pozwala ona włączyć zasilacz awaryjny nawet kiedy nie ma dostępu do sieci elektrycznej;
- czas zasilania urządzenia – jest on uzależniony od pojemności baterii i może wynieść od kilkudziesięciu minut do kilku (a nawet kilkunastu) godzin;
- możliwość wymiany wbudowanego akumulatora i podłączenia baterii zewnętrznych – to przedłuży czas życia systemu i pozwoli na jego efektywniejszą eksploatację.
Najlepiej wybrać model typu line-interactive, który zapewni szybkie przełączenie w tryb zasilania awaryjnego i dużą stabilność parametrów prądu.
A co z kosztem zakupu urządzenia? Zakres cenowy systemów UPS jest dość szeroki. Najprostsze urządzenie można kupić już za kilkaset złotych – najbardziej zaawansowane za kilka tysięcy. Wszystko zależy od konkretnych potrzeb i oczekiwań. Pewne jest jedno: warto rozważyć inwestycję w taki system – po to, aby móc spać spokojnie przy jakichkolwiek problemach z siecią energetyczną.
FORMULARZ
